Dikkat eksikliği ve hiperaktivite (DEHB) günümüzde yaygın olan bir rahatsızlıktır. Pek çok kişi DEHB?nin ne anlama geldiğini bilmemekle birlikte kulaktan dolma bilgilerle hareket edip paniğe kapılıyor ve yanlış yollar izleyebiliyor. En sağlıklı yol ise bir uzmana görünmekten geçer.
DEHB tanısının konması için DSM-IV tanı ölçüleri kitabının kriterlerine uygun olması gerekir. Kişi belirli testlerden geçtikten sonra tanı konur ve en uygun olan tedavi yöntemine geçilir. Bu tedavi zaman ilaca ek olarak psikoterapi yolundan geçer.
DEHB olan çocuklar üç ayrı grupta yer alırlar:
a) Hem dikkat, hem aşırı hareketlilik-dürtüsellik sorunları olanlar,
b) Sadece dikkat sorunu olanlar,
c) Sadece aşırı hareketlilik dürtüsellik sorunu olanlar.
DSM-IV e göre dikkat eksikliği için;
Hiperaktivite için;
İmpulsivite (Dürtüsellik) için;
Buradaki önemli nokta şudur; yukarıdaki DSM-IV?ten alıntıya göre bu belirtilen özelliklerin en az 6?sının bir arada ve hayatımızdaki 2 alanda (ev ve okul/ iş) görülmesi ve en az 6 ay süreyle devam etmesi DEHB tanısı koymak için gerekmektedir. Bunu uzman psikiyatrlar ve psikologlar yapmaktadır. Buradaki tanılara bakarak çocuklara bir teşhis koymak çok yanlıştır.
DEHB olan çocuklarla ilgilenmek ve eğitimlerine yardımcı olmak hem ebeveynlerin hem de öğretmenlerin önem vermesi gereken bir konudur. Yani burada ebeveyn ve öğretmenlere önemli görevler düşmektedir. Öncelikle çocuğunuzda DEHB olduğunu kabul edin. Evde bazı alışkanlıklar ile kural ve takvime dayalı bir rutin oluşturunuz. Çocuğunuza yaşam boyu onu seveceğiniz düşüncesini veriniz. Onu iyi yaptığı işlerde övün, yüceltin. Bu onun motivasyon seviyesini arttıracaktır. Çocuğunuza zaman ayırın ve onunla ilgilendiğinizi gösterin. Çocuğunuzla konuşurken ve onu dinlerken göz göze gelmeye çalışın. Çünkü bu onun konsantrasyonunu sağlamasında önemlidir. Sabırlı olun. Bu DEHB olan çocuklarla iletişim kurmadaki kilit noktadır. Unutmayın ki; o sizin çocuğunuz. Çocuğunuzun mükemmel olmasını beklemeyin. Her çocuğun kusurları vardır ; bunun için illa DEHB olmasına gerek yoktur. Çocuğunuzda var olan olumlu özellik ve kabiliyetlerini sergilemesine destek olun. Bu, onun iyi bir şeyler yapabildiğini görmesinde ve kendine güveninin oluşmasında önemlidir. Çocuğunuzla inatlaşmayın (savaşmayın). Böyle yaparsanız, daha da hırçın olmasından başka bir şey sağlamış olmazsınız.
DEHB hayatımızda var olan ve tedavisi olan bir bozukluktur. Olumsuz bir durum sezildiği zaman bir uzmana gidildiğinde kontrol altına alınarak; hayatı verimli bir şekilde idame ettirebilme yetisine sahip olunabilecek bir rahatsızlıktır.